Erythema annulare centrifugum

Wat is erythema annulare centrifugum?

Erythema annulare centrifugum zijn rode ringen die zomaar ontstaan op de huid en die langzaam steeds groter worden. Ze beginnen als een rode bult of vlek, die vervolgens naar alle kanten uitbreidt en de vorm aanneemt van een rode ring. Per dag kan de ring 2-3 mm groter worden. De buitenkant van de ring is soms een beetje verheven, en aan de binnenkant zit meestal een schilfer randje. Als de ring groter wordt, schuift ook dit randje mee op. Tegelijkertijd begint het centrum al weer te genezen, hoewel daar wel een donkere verkleuring van de huid kan achterblijven.

‍
De ringen geven weinig klachten, alleen wat jeuk. Er bestaat ook een diepe vorm van erythema annulare die niet jeukt en waarbij ook geen schilferend randje te zien is. Erythema annulare centrifugum kan over het hele lichaam voorkomen, zelfs in het gezicht, maar meestal zit het op de bovenbenen.

De naam erythema annulare centrifugum is beschrijvend: erythema betekent rood, annulair betekent ringvormig, en centrifugum betekent naar alle kanten uitbreidend.

Wat is de oorzaak van erythema annulare centrifugum?

Het is niet precies bekend wat de oorzaak is. Men denkt dat het een allergische reactie is op vreemde stoffen die niet in het lichaam thuis horen. Bijvoorbeeld stoffen die voorkomen op schimmels of bacteriën. Vooral schimmels worden vaak genoemd als boosdoener. Dat kunnen schimmels zijn die op de huid groeien (schimmelinfecties) maar ook sporen van schimmels die met de voeding worden ingenomen. Naast schimmelinfecties is er nog een grote lijst met andere aandoeningen waarbij erythema annulare centrifugum kan voorkomen:

Aandoeningen waarbij erythema annulare centrifugum kan voorkomen:
- schimmelinfecties
- infecties met bacteriën, virussen, parasieten, worminfecties
- blinde darmontsteking
- urineweginfectie
- schildklierziekten (hyperthyreoïdie, ziekte van Hashimoto)
- auto-immuunziekten (reuma, lupus erythematosus, Sjögren syndroom)

Daarnaast is het ontstaan van erythema annulare centrifugum gemeld bij het gebruik van geneesmiddelen (amitriptyline, cimetidine, cotrimoxazol, finasteride, goudzouten, hydrochloorthiazide, hydroxychloroquine, ibuprofen, oestrogenen, penicilline, piroxicam, salicylaten, spironolacton).

Er zijn ook gevalen van erythema annulare centrifugum voorgekomen bij bloedziekten (leukemie, lymfoom, ziekte van Hodgkin, etc.) en bij kwaadaardige aandoeningen (longkanker, prostaatkanker, darmkanker, etc). Dit is echter heel zeldzaam, zo zeldzaam dat het niet nodig is om daar onderzoek naar te doen. In de meeste gevallen wordt er helemaal geen oorzaak gevonden van erythema annulare centrifugum en gaat het vanzelf weer over.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose kan worden gesteld op het klinisch beeld (op hoe het er uit ziet). Maar omdat er nog meer huidziekten zijn die de vorm van een ring kunnen aannemen (een tekenbeet bijvoorbeeld), is het wel gebruikelijk om een huidbiopt af te nemen. Ook worden soms wat huidschilfers onder de microscoop bekeken om te zien of er schimmeldraden in zitten. Een schimmelinfectie kan ook ringvormig zijn, dit wordt ringworm genoemd.
Soms is het nodig om aanvullend onderzoek te doen, zoals bloedonderzoek. Dit wordt gedaan als het ook wat anders zou kunnen zijn dan erythema annulare, bijvoorbeeld een tekenbeet.Als u klachten hebt die wijzen op een onderliggende ziekte of infectie, dan wordt daar ook onderzoek naar gedaan.

Hoe wordt de erythema annulare centrifugum behandeld?

Als er een onderliggende ziekte is die de huidafwijking heeft veroorzaakt, dan moet die worden behandeld. Daarna verdwijnen de huidafwijkingen. Als er geen oorzaak te vinden is (dat is helaas meestal zo) dan zit er niets anders op dan af te wachten totdat de vlekken vanzelf weer verdwijnen. Als het jeukt kunnen de vlekken worden ingesmeerd met een ontstekingsremmende crème (corticosteroidcreme). Dit verlicht de klachten. Bij zeer uitgebreide vormen worden ook wel eens corticosteroïden in tabletvorm (prednison) voorgeschreven.

Wat zijn de vooruitzichten?

Het beloop van de aandoening is wisselend. Meestal blijven de plekken een weken zichtbaar en trekken dan vanzelf weer weg. Maar het kan ook maanden tot jaren duren. Gemiddeld duurt het circa 11 maanden voordat de plekken helemaal verdwenen zijn.

‍

Bron: huidziekten.nl