Lentigo solaris
Wat is lentigo solaris?
Een lentigo solaris is een goedaardige pigmentvlek die ontstaat op aan zonlicht blootgestelde huid. Bijvoorbeeld in het gezicht, op de handruggen, op armen en benen. Een lentigo solaris ontstaat meestal pas op oudere leeftijd, daarom wordt het ook wel een ouderdomsvlek genoemd (lentigo senilis). Er worden ook nog andere synoniemen gebruikt zoals levervlek, solar lentigo, actinic lentigo, en age spot.
Hoe ziet lentigo solaris er uit?
Een lentigo solaris is meestal een lichtbruin gekleurde vlek. Ze komen vooral voor bij ouderen, en op zon beschenen plaatsen zoals het gelaat, de handruggen, de onderarmen, en soms de onderbenen. Ze zijn regelmatig van vorm, en scherp begrensd. Er zitten geen zwart gekleurde gedeelten in.
Hoe ontstaat een lentigo solaris?
Een lentigo solaris (lentigo senilis) ontstaat door de beschadigende werking van zonlicht. Het wordt vaak gezien bij mensen met een licht huidtype, die jarenlang veel in de zon zijn geweest, bijvoorbeeld bij zonaanbidders en mensen met buitenberoepen of -activiteiten. De zon beschadigt de huidcellen, in dit geval de pigmentcellen (de melanocyten). Als gevolg daarvan nemen de pigmentcellen toe in aantal, en ze produceren meer pigment. Een lentigo solaris ontstaat meestal pas op oudere leeftijd.
Jongeren kunnen ook lentigines (meervoud van lentigo) hebben, soms heel veel. Die worden ook wel lentigo simplex of lentigo juveniles genoemd, en ze hebben geen relatie met blootstelling aan de zon.
Sproeten (efeliden) zijn ook pigmentvlekjes die ontstaan onder invloed van zonlicht. Sproeten trekken weer weg als de huid minder wordt blootgesteld aan zonlicht. Een lentigo solaris blijft bestaan.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt gesteld op het klinisch beeld, op hoe het er uit ziet. De dermatoloog kan daarbij ook gebruik maken van een dermatoscoop, een verlichte loep die het beeld 10 x vergroot. Er zijn andere huidafwijkingen die sterk kunnen lijken op een lentigo solaris, zoals een lentigo maligna (een pigmentvlek die kwaadaardig kan worden, een moedervlek (naevus naevocellularis), een melanoom (melanoma malignum) of een beginnende ouderdomswrat (verruca seborroica). Als er twijfel is, wordt er een huidbiopt afgenomen.
Hoe wordt een lentigo solaris behandeld?
Behandeling is niet medisch noodzakelijk. Als de plekken als cosmetisch storend worden ervaren, kunnen ze worden behandeld. Bijvoorbeeld met een pigmentlaser (zoals de Q-Switched Nd-YAG laser, ruby laser, of Alexandrite laser), of een CO2-laser of pico laser. Ook oppervlakkige bevriezing met vloeibare stikstof kan worden toegepast, of oppervlakkige verhitting (elektrocoagulatie). De kleur kan ook worden verminderd met crèmes die een slijtend effect hebben op de huid zoals tretinoïne crème of azelaïnezuur 20% crème, maar dat moet dan wel maandenlang worden aangebracht precies op de vlek.
Bij alle methoden kan het pigment in de loop der jaren weer terugkomen, maar dan kan de behandeling zonodig worden herhaald.
Wat zijn de vooruitzichten?
De vooruitzichten zijn goed. Een lentigo solaris is goedaardig en gaat niet over in huidkanker. Maar ze verdwijnen niet vanzelf en in de loop der jaren kunnen er steeds meer bij komen.
Wat kunt u zelf nog doen?
Lentigo solaris wordt veroorzaakt door teveel blootstelling aan de zon. Het ontstaan er van kan dus worden voorkomen door niet te lang in de zon te gaan, een goede zonnebrand crème te gebruiken, en niet te verbranden. Maar meestal ontstaan de vlekken in huid die vele jaren zonneschade heeft opgelopen in het verleden, en is de schade al aangericht.
Bron: huidziekten.nl