Huidkanker wacht niet op een doktersafspraak
Het belang van preventie, zelfcontrole en de rol van digitale huidzorg
April 22, 2024
Van bruisende terrasjes tot drukbezochte kustlijnen, de recente zonnige weekends trokken ons massaal naar buiten. Maar die zonliefde heeft een schaduwzijde: het groeiende risico op huidkanker, een van de meest voorkomende kankersoorten ter wereld. “Vroegtijdige opsporing is cruciaal voor een succesvolle huidkankerbehandeling”, benadrukt dermatoloog Evelyne Lodewick. Met wachttijden tot wel 12 maanden voor een dermatologische consultatie, is de rol van digitale oplossingen zoals Skindr relevanter dan ooit.
Volgens de recentste cijfers van Stichting Kankerregister krijgt ongeveer één op de vijf Belgen voor zijn 75ste huidkanker. Bij vrouwen tussen 15 en 29 jaar is het zelfs de meest voorkomende kanker. “De snelle toename van huidkankerpatiënten is zorgwekkend," zegt Dr. Lodewick. Die trend is deels te wijten aan de bevolkingsgroei en vergrijzing – hoe ouder je wordt, hoe groter de kans op huidkanker. “De oudere generatie kende weinig tot geen zonnebescherming als kind, omdat het toen vaak nog niet voorhanden was en de risico’s niet duidelijk waren. Goede bescherming is essentieel, weten we nu, zéker voor kinderen. Hoe vaak je blootgesteld wordt aan de zon is bepalend voor je (huid)gezondheid op volwassen leeftijd”, legt Dr. Lodewick uit, verwijzend naar onderzoek dat toont dat wie voor zijn 20ste levensjaar vijf keer ernstig verbrand is geweest, 80% meer kans heeft om een melanoom te ontwikkelen.
Ondanks ons bewustzijn van de gevaren van UV-straling, is huidkanker voor velen een ver-van-mijn-bed-show. "Genieten van de zon is heerlijk, maar we moeten waken voor de risico's," zegt Dr. Lodewick. Bij basaalcelcarcinoom en spinocellulair carcinoom (ook wel plaveiselcelcarcinoom genoemd) is overmatige zonblootstelling de belangrijkste oorzaak. Bij melanoom is de oorzaak multifactorieel, maar zonverbranding speelt nog steeds een belangrijke rol, en het is helaas één van de gevaarlijkste vormen van huidkanker. De beste bescherming is de zon vermijden, gevolgd door bescherming door kleding, en als laatste zonnebrandcrème volgens huidtype aanbrengen. De dermatoloog vult aan dat we alert moeten zijn dat droge kledij de huid beter beschermt tegen UV-stralen dan natte kleding, die nog veel UV-stralen doorlaat. Speciale UV-zwemshirts zijn een handige oplossing voor rasechte waterraten. Maar evengoed volwassenen kunnen hierbij baat hebben.
Van ABCDE tot Skindr
Hoewel het aantal diagnoses van melanoom blijft stijgen, doen de overlevingskansen dat gelukkig ook. Dat suggereert dat we het melanoom steeds vroeger diagnosticeren in een stadium waarin de kans op uitzaaiingen nog zeer klein is. “Dat toont aan hoe belangrijk vroegtijdige detectie is”, benadrukt Dr. Lodewick. Wie zich zorgen begint te maken, kan allereerst aan zelfcontrole doen. De ABCDE-methode is daarvoor nog steeds de gouden standaard, waarbij het belangrijk is te nuanceren dat één afwijkend kenmerk niet meteen reden tot paniek is. “Tegenwoordig verschuift de klemtoon naar het identificeren van risicopersonen in plaats van risicovlekken. Omdat te veel laagrisico patiënten zich laten screenen en de dermatologen onopzettelijk overbelasten, terwijl sommige hoogrisicopatiënten dan weer niet altijd tijdig de dermatoloog bereiken”, legt Dr. Lodewick uit. Vooral personen met een erg bleke huid, meer dan 100 moedervlekken, die als kind geregeld verbrand zijn geweest of eerstegraadsverwanten hebben met melanoom dienen alert te zijn.
Terwijl Belgische dermatologen overstelpt worden met aanvragen, en de wachttijden oplopen van vier tot twaalf maanden, biedt Skindr een efficiënte oplossing. De dermatologie-app verbindt mensen met huidproblemen direct met dermatologen, die binnen 48 uur professioneel advies geven, inclusief behandelplannen en voorschriften. "Voor het beoordelen van pigmentletsels gebruiken dermatologen in hun reguliere fysieke praktijk een dermatoscoop. Dat is een soort loep met speciale verlichting die toelaat meer details te zien. Dat kan natuurlijk niet op afstand met een foto. Via Skindr kunnen we daarom geen zekerheidsdiagnose stellen als het pigmentletsels betreft, maar wel goed het risico inschatten. En bij twijfelachtige of hoogrisico pigmentletsels voorzien we snel een fysieke afspraak," legt Dr. Lodewick uit, die ook zelf consultaties doet via Skindr. Dankzij die efficiënte behandelprocedure werden al meerdere Skindr-patiënten geholpen met het tijdig diagnosticeren en behandelen van melanoom.
“Die innovatieve aanpak verlicht de druk op dermatologen en zorgt dat patiënten sneller de benodigde zorg krijgen. In de strijd tegen huidkanker is elke dag belangrijk. Technologieën zoals Skindr bieden cruciale vroegtijdige interventies die nodig zijn voor de beste behandeluitkomsten”, besluit Dr. Evelyne Lodewick.
In een periode waarin we allemaal hunkeren naar wat meer zonlicht, is het van cruciaal belang dat we ons bewust blijven van de risico’s en proactief onze huid beschermen. Met de juiste kennis, tools en ondersteuning kunnen we veilig genieten van het zonlicht en ons tegelijkertijd beschermen tegen de gevaren van huidkanker.