De beste tips om acnelittekens te herkennen, voorkomen en genezen

Bij ernstige vormen van acne is er vaak risico op littekenvorming. De ontsteking gaat dieper dan de talgklier en tast het huidweefsel aan. Een goed genezingsproces speelt daarbij een cruciale rol. Leer hier meer over hoe je acnelittekens kan herkennen, voorkomen en genezen.

Hoe ontstaan littekens?

Hoe ernstiger en hoe langer de ontstekingsprocessen bij acne, hoe groter de kans op littekenvorming. De ontstekingen die voorkomen bij ernstige acne beschadigen namelijk niet enkel de talgklier, maar ook het weefsel dat eromheen ligt. Dat leidt tot schade aan het bindweefsel zoals collageen en elastine, die de huid soepel en egaal houden.

Na genezing van de ontsteking wordt het normale bindweefsel vervangen door een stroef littekenweefsel, waarin amper of zelfs geen nieuwe huidcellen zitten.

Meer leren over acne en hoe het de huid aantast? In onze gratis Acne Gids lichten onze dermatologen toe hoe acne ontstaat, hoe het behandeld kan worden en welke mythes er helemaal niet waar zijn. 

Hoe herken je acnelittekens?

01 Hyper- of hypopigmentatie

Een veel voorkomende vorm van acnelittekens is een post-inflammatoire verkleuring van de huid. Deze verkleuring kan donker zijn (= hyperpigmentatie). Dat is de meest gekende vorm van verkleuring, maar het litteken kan ook lichtgekleurd zijn (=hypopigmentatie). De verkleuring ontstaat bij een ontsteking waarbij het genezingsproces goed verloopt.

Dus, ook na het behandelen van acne, kan je huid er alsnog niet helemaal genezen en gaaf uitzien.

02 Atrofische littekens

Bij atrofische littekens is het genezingsproces van de puistjes afwijkend. Er wordt te weinig ‘nieuwe’ huid aangemaakt waardoor er een diepliggend littekentje ontstaat. Deze vormen het grootste deel van de acnelittekens in de huid. Ze kunnen binnen die groep nog eens worden onderverdeeld in drie types op basis van diepte en grootte.

Icepick (60%-70%): de littekens liggen dieper in de huid en is puntvormig. De opening die je ziet op de huid is hierbij groter dan het diepere puntje. Zo ontstaat er een V, die wat weg heeft van een ijspriem.

Boxcar (20%-30%): De littekens kunnen oppervlakkig of diep zijn. Ze zijn rond of ovaal van vorm met verticale randen en lijken daarmee op een hoekige U.

Rolling (15%-25%): De littekens kunnen opnieuw oppervlakkig of diep zijn, maar zijn wijder, vaak wijder dan 4-5mm. In de huid zien ze eruit als een U, maar op de huid zelf hebben ze vaak de vorm van een M.

03 Hypertrofische en keloïde littekens

Bij hypertrofische en keloïde wordt er dan net weer te veel weefsel aangemaakt. Daardoor komt het litteken op de huid te liggen, als een verdikking. Deze littekens hebben op een rozenrode kleur. Het verschil tussen beiden? Een hypertrofisch litteken behoudt de grootte van het puistjes, een keloïd litteken is groter dan het oorspronkelijk letsel.

3 belangrijke tips om acnelittekens te voorkomen

• Hoe langer de huid blootgesteld is aan de infectie, hoe groter het risico op littekens of verkleuring. Snel een professionele behandeling door een dermatoloog starten kan de littekens dus beperken. Zij kunnen bovendien opvolgen of het genezingsproces goed verloopt.
• Over the counter producten dringen niet diep genoeg in de huid door en bevatten vaak te lage dosissen van ingrediënten om littekens te voorkomen. Wanneer je de juiste aangepaste producten voor je acne gebruikt, kan je het risico op littekens verkleinen.
• Je zonnecrème is niet enkel goed om je te beschermen tegen huidveroudering of huidkanker, het zorgt er ook voor dat je huid en de ontsteking niet nog verder beschadigd wordt. Daardoor zal er minder kans zijn op acnelittetekens. Kies ook de juiste make-up om je acne te verbergen, als je dat wil.

De meest voorkomende behandelingen voor acnelittekens

Nadat je puisten behandeld zijn, wil je ook graag van je puistenlittekens af. Maar, eerst en vooral is het belangrijk om te weten dat er geen zekerheid is dat de acnelittekens helemaal genezen. Wel kan de huid zo goed mogelijk hersteld worden, zodat de acne littekens zo weinig mogelijk zichtbaar zijn.

Daarvoor zijn meest gangbare behandelingen peelings en laser. Deze behandelingen kunnen pas gestart worden wanneer de acne volledig tot rust gekomen is. Bij een isotretinoïnekuur wordt zelfs aanbevolen om minimaal 6 maanden te wachten na het einde van de kuur, omdat je huid anders nog te kwetsbaar is. Ook als je bezig bent met benzoylperoxide, wacht je best nog een tijdje na gebruik om je acnelittekens te behandelen.

Omdat je huid kwetsbaarder is voor zonlicht (en dus pigmentvlekken) na een peeling of laser, worden deze behandelingen enkel in het najaar of de winter uitgevoerd. We bespreken enkele van de meest uitgevoerde behandelingen om je acnelittekens te verwijderen: de acnelittekens laseren of een peeling gebruiken.

Peeling

Bij een fruitzuurpeeling of chemische peeling brengt de dermatoloog een zuur aan op je huid, dat in er de dagen na de behandeling voor zorgt dat je huid gaat afschilferen. Hierdoor vervagen pigmentvlekken en kleine oppervlakkige littekens. Meestal zijn meerdere sessies nodig.

Acne littekens laseren

Behandeling met de gefractioneerde CO2 laser gaat enerzijds ook een oppervlakkig peelend effect veroorzaken, maar anderzijds ook dieper in de huid de aanmaak van collageen stimuleren. Zo kan het ook iets diepere acnelittekens behandelen. Ook hier zijn meerdere sessies nodig.

Heb je last van ernstige acne en maak je je zorgen? Of merk je beginnende littekenvorming op? Wat de soort acne ook mag zijn, onze dermatologen staan via de Skindr app steeds voor je klaar om een behandeling op te starten die het genezingsproces zo optimaal mogelijk laat verlopen.

‍

‍

‍