Het belang van zonnecrème in de winter

Dr. Annelies Avermaete
15.2.2023

Met de skivakanties, de sneeuw en de zon in het vooruitzicht lichten we graag onze absolute favoriet toe wanneer het aankomt op zorg dragen voor je huid: zonnecrème. Zonlicht en dan vooral de UV-stralen die het met zich meebrengt, je zou ze kunnen zien als de grootste vijand voor je huid.

Van versnelde veroudering tot huidkanker, je beschermt je er maar liever voor. Hoe doet zonnecrème dat? En waarom heb je dat nodig in de winter, de zon schijnt toch amper?

Hoe werkt zonnecrème?

Zonnecrème is een zonnebeschermer die zonlicht filtert. En dan in het bijzonder de ultraviolet straling ofwel de UV-straling in dat licht. Die bestaat uit twee soorten stralen:

  1. UVA-stralen = de stralen die huidveroudering en huidkanker veroorzaken.
  2. UVB-stralen = de stralen die je helpen om vitamine D aan te maken, maar er ook voor zorgen dat je verbrandt.

Er bestaan dan ook twee soorten zonnecrème. De ene soort beschermt je enkel tegen UVB-stralen, de andere beschermt je tegen beiden. En die laatste raden we je als dermatoloog aan. Waarom?

Een UVB zonnebescherming werkt met chemische zonnefilters die de straling onschadelijk maken, maar deze filters zijn instabiel. De bescherming is dus niet gegarandeerd.

Een zonnecrème die beschermt tegen UVB- én UVA-straling werkt op basis van titaniumdioxide en zinkoxide. Deze ingrediënten helpen de straling te reflecteren, zodat deze niet tot op je huid kunnen komen.

Waarom ook zonnecrème dragen in de winter?

Hoewel de zon niet altijd lijkt te schijnen, en de stralen minder warm of sterk aanvoelen tijdens de winter is er wel degelijk zonlicht met UV-stralen. Deze gaan door met het afbreken van huidcellen, ongeacht welk seizoen het is.

Wat maakt de winterzon zo gevaarlijk? In de winter is de ozonlaag op zijn dunst. Dat betekent ook dat de schadelijke UV-stralen van de zon er makkelijk doorheen kunnen dringen. Zonnecrème kan dus wel eens extra belangrijk zijn in de winter.

En om nog even terug te komen op de skivakanties: daar lijkt zonnebescherming beter ingeburgerd en dat is terecht. De risico’s zijn namelijk nog wat groter wanneer er sneeuw en/of ijs aanwezig zijn. Deze reflecteren volgens onderzoek van NASA tot 90% van het UV-licht

Wat als ik zonnecrème overslaat in mijn skin care routine?

Blootstelling aan UV-licht kan leiden tot een breed spectrum aan beschadiging. Denk aan de usual suspects zoals vroegtijdige huidveroudering, huidkanker, maar ook andere aandoeningen zoals:

  • Veranderingen in de textuur van je huid. Dat uit zich vooral als fijne rimpels doordat je huid dunner wordt, voornamelijk rond je ogen (kraaienpootjes), op je borst en op de onderarmen en de rug van je handen.
  • Meer pigmentatie zoals bruine vlekken, sproeten, ouderdomsvlekken en levervlekken.
  • Witte vlekken op benen, armen en handruggen.
  • Toename van moedervlekken, waarvan sommige zich kunnen ontwikkelen tot huidkanker.
  • Abnormale huidveranderingen, waaronder roodschubbige vlekken en laesies op de lippen, die beiden kunnen uitgroeien tot plaveiselcelcarcinomen.

Wat betekent SPF?

Op je zonnecrème staat altijd een Sun Protection Factor. Deze factor geeft aan hoeveel UVB-stralen de zonnecrème kan absorberen of reflecteren. Simpel uitgelegd geeft SPF aan hoe lang je in de zon kan blijven via de vermenigvuldiging van hoe snel je verbrandt.

Voorbeeld

Stel je verbrand gemiddeld na 10 minuten in de zon. Draag je een zonnebescherming met SPF 50, dan kan je 500 minuten in de zon blijven zonder te verbranden.

Let wel op: de sterkte van de zon is niet steeds hetzelfde, daardoor is de snelheid waarmee je onbeschermde huid verbrandt niet altijd hetzelfde. Wees wijs en smeer regelmatig.

Hoewel je zonnecrème zelf je natuurlijk ook beschermt tegen UVA-stralen, zegt de SPF hier niets over. In welke mate je zonnebescherming je hiervoor behoudt, zal meestal ook niet meteen duidelijk zijn op de verpakking zelf. Wel legt de Europese Commissie bedrijven die zonnebescherming produceren op dat de UVA-bescherming minstens een derde van de UVB-bescherming moet zijn.

Welke factor kies ik?

Ga altijd voor een zo hoog mogelijke bescherming met een SPF van minimum 30 en liefst zelfs 50+. Zo hoef je je minder zorgen te maken over of je wel voldoende beschermd bent en of de bescherming wel nog werkt na een uurtje. Heb je een gevoelige huid die zonnecrème niet goed verdraagt, kies dan voor een crème met een lichte textuur en zonder parfums in plaats van voor een lage SPF. 

Een SPF van 10 of 15 kan enkel als je van nature een donkere huid, donker haar en donkere ogen hebt en zelden tot nooit verbrandt.

Merk je toch schade van de zon op: een verdacht vlekje, fijne rimpels of pigmentvlekken? Wacht dan niet te lang om je dermatoloog te contacteren. Hoe sneller zij erbij zijn, hoe sneller ze je kunnen geruststellen en helpen. Consulteer via de Skindr app binnen de 48u een ervaren dermatoloog.

Betrouwbaar advies van een dermatoloog was nog nooit zo dichtbij.

Hoe werkt het? (25sec)