Wat zijn de verschillende soorten puistjes?

Acne is een van de meest voorkomende huidproblemen wereldwijd, vooral onder jongeren en tieners. Het ontstaat wanneer poriën verstopt raken met talg, dode huidcellen en bacteriën, wat leidt tot ontstekingen en het ontstaan van puistjes. Factoren zoals hormonale veranderingen, stress, voeding en genetica spelen vaak een rol bij de ontwikkeling van acne. Maar niet alle acne ziet er hetzelfde uit. Er zijn verschillende soorten puistjes, waaronder mee-eters, whiteheads, papels, pustels en cysten, die elk unieke kenmerken, oorzaken en behandelingen hebben. Het begrijpen van deze verschillen is belangrijk om de juiste aanpak te vinden en de huid effectief te behandelen.

Wil jij weten welk type acne je ervaart en hoe je het kunt aanpakken? Lees verder en ontdek alles over de verschillende soorten puistjes.

Whiteheads (gesloten comedonen)

Whiteheads zijn kleine, witte bultjes die ontstaan wanneer een porie volledig verstopt raakt door een ophoping van talg en dode huidcellen. Deze verstoppingen zorgen ervoor dat de porie afgesloten blijft, waardoor er geen contact met zuurstof is en de inhoud wit van kleur blijft. Het onderscheidende kenmerk van whiteheads is dat ze volledig gesloten zijn, wat betekent dat bacteriën er moeilijker in kunnen komen in vergelijking met andere vormen van acne, zoals puistjes of mee-eters. Hoewel whiteheads minder snel ontstoken raken, kunnen ze toch als vervelend worden ervaren en bijdragen aan een ongelijk huidbeeld, vooral als ze in grotere aantallen voorkomen. Het is belangrijk om een zachte routine voor huidverzorging te gebruiken om de huid schoon te houden en toekomstige whiteheads te voorkomen.

Kenmerken van whiteheads:

• Kleine, witte of huidkleurige bultjes.
• Geen ontsteking of roodheid.
• Voelen vaak ruw aan onder de huid.

Tips voor behandeling:

• Gebruik producten met salicylzuur om dode huidcellen te verwijderen.
• Retinoïden helpen om verstopte poriën opnieuw open te maken.
• Zorg voor een goede, niet-comedogene huidverzorgingsroutine.

Blackheads (open comedonen)

Blackheads, ook wel mee-eters genoemd, ontstaan wanneer een porie verstopt raakt door een combinatie van talg, dode huidcellen en soms vuil, maar wel open blijft aan de buitenlucht. De zwarte kleur ontstaat doordat het talg en de dode huidcellen in aanraking komen met zuurstof, wat oxidatie veroorzaakt. Ze komen vaak voor op plaatsen waar de huid meer talg produceert, zoals de neus, kin en voorhoofd, en kunnen een veelvoorkomend probleem zijn bij zowel tieners als volwassenen. Ondanks hun onschuldige aard van de mee-eters worden ze vaak als cosmetisch storend ervaren.

Kenmerken van blackheads:

• Donkere stipjes op de huid, vaak rond de neus, kin en voorhoofd.
• Geen ontsteking of zwelling, in tegenstelling tot papels of puisten.

Papels

Papels ontstaan wanneer verstopte poriën ontstoken raken door een ophoping van talg, bacteriën en dode huidcellen, maar geen zichtbare pus bevatten. Dit proces leidt tot de vorming van stevige, rode of roze bultjes die vaak pijnlijk kunnen aanvoelen bij aanraking. In tegenstelling tot puistjes met een witte kop blijven papels gesloten, wat betekent dat er geen uitwendige opening is waaruit de inhoud kan ontsnappen. Ze kunnen variëren in grootte en worden vaak gezien bij mensen met acne, vooral bij matige tot ernstige vormen van de aandoening. Het is belangrijk om papels niet uit te knijpen, omdat dit de ontsteking en het risico op littekens kan vergroten.

Kenmerken van papels:

• Roodheid en ontsteking zonder zichtbare pus.
• Gevoeligheid of pijn bij aanraking.

Pustels

Pustels lijken op papels, maar bevatten wit- of geelgekleurde pus in het midden, wat ze onderscheidt van andere soorten acne. Ze ontstaan wanneer poriën verstopt raken door olie, dode huidcellen en bacteriën, wat leidt tot een ontstekingsreactie. Pustels zijn wat velen beschouwen als "klassieke acne" en komen vaak voor op het gezicht, de borst en de rug. Hoewel ze op het eerste gezicht onschuldig lijken, kunnen ze bij onjuiste behandeling leiden tot littekens of verdere irritatie van de huid.

Kenmerken van pustules:

• Een rode basis met een zichtbare witte of gele top.
• Vaak gevoelig of pijnlijk bij aanraking.

Nodules

Nodules zijn grotere, diepliggende bulten die ontstaan door ernstige verstoppingen en ontstekingen van de huid. Ze vormen zich wanneer de poriën diep in de huid verstopt raken, wat leidt tot een intense ontstekingsreactie. Deze bulten kunnen langdurig aanwezig blijven, soms weken of zelfs maanden, en zijn vaak pijnlijk bij aanraking. In sommige gevallen kunnen ze littekens achterlaten als ze niet goed worden behandeld.

Kenmerken van nodules:

Grote, harde en diepe bulten onder de huid.

• Geen zichtbare pus.
• Kunnen enkele weken aanwezig blijven.

Cysten

Cysten zijn ernstigere vormen van acne en ontstaan wanneer de verstopping diep in de huid geïnfecteerd raakt. Deze ontstekingen ontwikkelen zich vaak als gevolg van een combinatie van overtollige talgproductie, dode huidcellen en bacteriën die in de poriën vast komen te zitten. Ze zijn gevuld met pus, vaak groot, rood van kleur en extreem pijnlijk. Cystische acne kan maandenlang aanhouden en laat, indien niet goed behandeld, vrijwel altijd littekens achter. Het is belangrijk om medische hulp te zoeken bij dit type acne, omdat het vaak niet reageert op standaard acnebehandelingen.

Kenmerken van cysten:

• Grote, zachte bulten met pus diep in de huid.
• Rode of paarse verkleuring.
• Vaak blijvende littekens als ze onbehandeld blijven.

Preventietips

Hoewel niet alle puistjes volledig te voorkomen zijn, kun je met een goede huidverzorgingsroutine het risico aanzienlijk verminderen.

Hoe kun je puistjes voorkomen?

• Reinig dagelijks je huid. Gebruik een milde reiniger die de huid niet uitdroogt.
• Hydrateer. Kies voor een olievrije en niet-comedogene moisturizer.
• Gezonde voeding. Beperk voedingsmiddelen met veel suiker en zuivel, die acne kunnen verergeren.
• Vermijd stress. Chronische stress verhoogt de productie van hormonen die acne kunnen veroorzaken.
• Cosmetica. Gebruik producten zonder olie en zorg ervoor dat je make-up altijd verwijdert voor het slapengaan.
• Sunblock. Kies altijd voor zonnebrandcrème die geschikt is voor de vette of acne-gevoelige huid.

Zoek professionele hulp

Acne kan meer zijn dan alleen een cosmetisch probleem. Het kan ook een emotionele impact hebben, zoals een verminderd zelfvertrouwen of stress. Als je last hebt van ernstige of aanhoudende puistjes, aarzel dan niet om contact op te nemen met een dermatoloog.

Elke huid is uniek, en wat voor de één werkt, werkt mogelijk niet voor een ander. Een professioneel advies kan net dat verschil maken in je behandelplan.

‍